Mgr Małgorzata Leśniowska-Gontarz

 Asystent w Katedrze Przedsiębiorczości w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Magister ekonomii. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół: finansowania oraz efektywności w ochronie zdrowia. Autorka wielu publikacji oraz kursów i warsztatów z zakresu innowacyjnych narzędzi dydaktycznych. Trener umiejętności w zakresie budowania i zarządzania zespołem, wykorzystania innowacyjnych narzędzi dydaktycznych w nauczaniu, negocjacji i komunikacji w zespole.

Sztuczna inteligencja (Artificial intelligence) wprowadza panikę na rynku pracy zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Pracownicy obawiają się utraty miejsc pracy, podczas gdy pracodawcy z lękiem spoglądają na proces automatyzacji, który niewątpliwie pociąga za sobą nakłady finansowe.

Dzisiaj nikogo już nie dziwi fakt, iż dzięki sztucznej inteligencji można np. zarejestrować wizytę u lekarza rodzinnego, poszerzyć diagnostykę badań laboratoryjnych o odczytywanie zdjęć medycznych czy usprawnić proces segregacji pacjentów tzw. triaż. Oczywiście, podobne przykłady można mnożyć w odniesieniu do innych dziedzin życia człowieka.

Najnowszy Raport Future of Jobs 2023 Światowego Forum Ekonomicznego dostarcza kompleksowej wiedzy zarówno w zakresie aktualnych trendów ekonomiczno-społecznych, jak i technologicznych na rynku pracy. W erze cyfrowej rewolucji – automatyzacja, sztuczna inteligencja i digitalizacja – reorganizują zarówno całe branże, jak i poszczególne role zawodowe.

Ponadto, opracowanie Światowego Forum Ekonomicznego prognozuje, iż w perspektywie 2024-2027 przedsiębiorstwa mogą wygenerować około 69 milionów nowych miejsc pracy i równocześnie w tym samym oknie czasowym może „zniknąć” 83 mln obecnych miejsc pracy.

Analiza dużych zbiorów danych, zmiany klimatyczne, technologie powiązane z zarządzaniem środowiskiem czy cyberbezpieczeństwo będą największymi katalizatorami wzrostu zatrudnienia. Platformy i aplikacje cyfrowe, handel elektroniczny czy sztuczna inteligencja spowodują znaczące zakłócenia na rynku pracy, przy czym znaczny odsetek firm prognozuje zwolnienia w swoich organizacjach, deklarując równoczesne zatrudnienie w innych obszarach działalności. Wdrażanie technologii opartej  na analizie dużych zbiorów danych czy wykorzystanie sztucznej inteligencji, charakteryzują się wysokim prawdopodobieństwem implementacji w ankietowanych firmach raportu. Dodatkowo, ponad 75% firm deklaruje przyjąć te technologie w ciągu najbliższych pięciu lat.

Dane pokazują również wpływ cyfryzacji na e-commerce. Platformy cyfrowe czy aplikacje są technologiami, które najprawdopodobniej zostaną wdrożone przez ankietowane organizacje, przy czym 86% firm spodziewa się włączyć je do swojego bieżącego funkcjonowania w ciągu najbliższych pięciu lat.

Włączenie handlu elektronicznego w cykl życia organizacji wskazuje 75% firm. Druga w kolejności technologia obejmuje technologie edukacyjne i pracownicze, z czego 81% firm zamierza wdrożyć te technologie do 2027 roku. Implementacja botów w system organizacji firmy plasuje się niżej na liście.

Najbardziej pożądane zawody są obecnie napędzane przez technologię, postępującą cyfryzację i zrównoważony rozwój. Wśród poszukiwanych profesji znajdują się specjaliści ds. sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego (ten rodzaj specjalistów otwiera listę szybko rozwijających się stanowisk), specjaliści ds. zrównoważonego rozwoju, analitycy bezpieczeństwa informacji czy inżynierowie ds. energii odnawialnej oraz inżynierowie instalacji i systemów energii słonecznej, ponieważ gospodarki przechodzą na zwiększone wykorzystanie energii odnawialnej.

Szacuje się, iż w Europie zwiększy się zapotrzebowanie na szeroko rozumiane umiejętności miękkie, takie jak krytyczne myślenie, kompleksowe rozwiązywanie problemów, inteligencję emocjonalną, czy kreatywność. Te umiejętności są znacznie trudniejsze do zautomatyzowania, a tym samym są coraz częściej doceniane przez pracowników, którzy chcą się wpasować w aktualne trendy rynku pracy.

W celu wsparcia tego procesu, państwa członkowskie UE wkładają wysiłek w kreowanie inicjatyw mających na celu przekwalifikowanie i podnoszenie kwalifikacji pracowników. Rządy i przedsiębiorstwa jednoczą siły w celu zapewnienia społeczeństwu programów szkoleniowych, jak i szeroko rozumianych możliwości uczenia się przez całe życie.

Bibliografia

Future of Jobs Report May 2023, Insight Report, World Economic Forum.

Iwona Sprycha, Anna Włodarczyk, Jakich talentów nie zastąpi AI, Prawo.pl 2023 [dostęp: 11.04.2024].