W Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzanie w Rzeszowie odbyło się seminarium “Czy w Polsce potrzebna jest edukacja alternatywna?” połączone z premierą książki pt. „Alternatywy w edukacji” pod red. prof. Bogusława Śliwerskiego i dr. Andrzeja Rozmusa. Spotkanie miało na celu zwrócenie uwagi na rolę, miejsce, a także perspektywy rozwoju edukacji alternatywnej w Polsce.
Seminarium otworzył dr Andrzej Rozmus – Prorektor ds. Nauczania Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie oraz pomysłodawca spotkania – Edukacja to proces, każdy z jej etapów jest ważny i warunkuje następny. Dlatego dziś w murach szkoły wyższej będziemy rozmawiać o problemach edukacji na niższych jej poziomach.
– Uczenie się jest naturalną cechą i potrzebą człowieka, co więcej w pierwszych miesiącach i latach po urodzeniu, dzięki uczeniu się i poznawaniu świata dziecko przeżywa stan zachwytu od dwudziestu do pięćdziesięciu razy w ciągu dnia. Dzieci w tych pierwszych latach szybko się uczą i są dzięki temu szczęśliwe. Niestety w niesprzyjających warunkach mechanizm ten zanika – mówił dr Andrzej Rozmus, Prorektor WSIiZ.
Następnie głos zabrał prof. dr hab. Bogusław Śliwerski, przewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, który wygłosił prezentację pt. “Edukacja alternatywna: próba syntezy i określenie współczesnej roli”. W swoim wystąpieniu podkreślał m.in. że szkoła powinna być apolityczna i nie być nastawiona na jakiekolwiek idee partyjne i biurokratyczne, ale być nakierowana na dobro dziecka.
Dziecko samo w sobie, jego rozwój, zdolności twórcze i zainteresowanie do pracy to jest cel któremu chcemy służyć i powinna służyć szkoła polska. Prawie sto lat minęło i to nie zostało zrealizowane po dzień dzisiejszy
prof. Bogusław Śliwerski
– Dziecko samo w sobie, jego rozwój, zdolności twórcze i zainteresowanie do pracy to jest cel któremu chcemy służyć i powinna służyć szkoła polska. Prawie sto lat minęło i to nie zostało zrealizowane po dzień dzisiejszy – mówił prof. Bogusław Śliwerski i dodał – Mamy do czynienia z uzależnieniem nauczycieli od polityki, od władzy. To uzależnienie niszczy jego podmiotowe sumienie, osobisty stosunek do własnej pracy przez wprowadzenie działalności pedagogicznej do regulowania bieżących spraw, przerabiania programów, kontroli wykonywania zadań. Masowa edukacja sprzyja ekspansji polityków i administracji światowej prowadząc do zaniku nauczycieli i podmiotowości, zmniejszając tym samym u nich poczucie odpowiedzialności za wyniki własnej pracy.
W swoim wystąpieniu prof. Śliwerski poruszał też kwestie związane z alternatywnym nauczaniem i jego odzwierciedleniem w polskiej rzeczywistości. – My nie lubimy inności, mówię o inności nauczyciela, który bardziej poświęca się swojej pracy, wytwarza zupełnie nowe projekty i pomysły.
Kolejno głos zabrała dr Katarzyna Gawlicz z Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, która wygłosiła prezentację pt. “Szkoły demokratyczne w Polsce: raport z badań Dolnośląskiej Szkoły Wyższej i Instytutu Badań Edukacyjnych” – Szkoły demokratyczne bądź wolne to inicjatywa rodziców, a zwłaszcza, jak pokazują badania – osób, dla których macierzyństwo, rodzicielstwo jest punktem wyjścia. To myślenie o tym, jakim się jest rodzicem, kim jest moje dziecko. Świadomi rodzice w momencie, kiedy ich dziecko osiąga wiek szkolny, stwierdzają, że nie ma miejsca w systemie dla dziecka i zaczynają organizować miejsce dla swoich dzieci.
Ostatnią prelegentką seminarium z prezentacją pt. „Alternatywa w działaniu: refleksje na temat zakładania i prowadzenia »szkoły innej niż wszystkie” była Dorota Cudna-Sławińska, współzałożycielka Szkoły Wilanów. W swoim wystąpieniu prelegenta diagnozowała stan obecnych szkół oraz przedstawiła doświadczenia w prowadzeniu tzw. szkoły alternatywnej, demokratycznej.
– Szkoły alternatywne czy demokratyczne nastawione są na rozwój. My inspirujemy. Mamy zajęcia, warsztaty nie tylko skupione na podstawie programowej. Towarzyszymy dzieciom, idziemy za tym co chcą, organizujemy zajęcia specjalne, bo to wynika z ich zainteresowań, ale nie trzymamy za rękę –mówiła współzałożycielka Wolnej Szkoły Wilanów – Również ważną rolę odgrywają rodzice, są bardzo ważni, bo tworzą środowisko rodzinne. Jeżeli rodzice są bardziej razem, mają okazję do tego, żeby swoje lęki, niepokoje przepracowywać, dzielić się nimi i współtworzyć.
Szkoły alternatywne czy demokratyczne nastawione są na rozwój. My inspirujemy. Mamy zajęcia, warsztaty nie tylko skupione na podstawie programowej.
Dorota Cudna-Sławińska
Na zakończenie seminarium pt. “Czy potrzebna jest edukacja alternatywna w Polsce?” odbył się panel dyskusyjny wraz z prezentacją najnowszej książki “Alternatywy w edukacji” wydanej pod redakcją prof. dr hab. Bogusława Śliwerskiego i dr Andrzeja Rozmusa.
Seminarium zostało zorganizowane przez WSIiZ w Rzeszowie przy współpracy merytorycznej Instytutu Badań Edukacyjnych oraz Fundacji Edukacyjnej Perspektywy.
Tekst: Liliia Bodnar, Dominik Łazarz
Zobacz zapis wideo wystąpień: