Zdjęcie: Krzysztof Koch
Spotkanie poprowadził dr Wergiliusz Gołąbek, Prorektor WSIiZ ds. Rozwoju i Współpracy. Przywitał on zgromadzonych gości, a wśród nich przedstawicieli świata nauki, kultury, polityki i duchowieństwa, m.in. prof. Tadeusza Pomianka, Rektora WSIiZ, prof. Piotra Kłodkowskiego, Rektora Wyższej Szkoły Europejskiej w Krakowie oraz prof. Aleksandra Bobko, Rektora Uniwersytetu Rzeszowskiego, a także setki słuchaczy, w tym młodzież z podkarpackich szkół ponadgimnazjalnych. Następnie przywitał najważniejszą postać wieczoru – Księdza Profesora Michała Hellera.
– Żaden artysta ani żaden polityk nie sprawił, że w tej sali pojawiło się aż tylu obecnych. Przypomnijmy, że Ksiądz Profesor Michał Heller, którego za chwilę Państwo wysłuchają to laureat nagrody Templetona, której wartość wynosi 1 600 000 dolarów, a którą to kwotę Ksiądz Profesor przeznaczył na założenie i prowadzenie Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych – rozpoczął spotkanie Rektor Wergiliusz Gołąbek.
Kiedy na scenie pojawił się ks. prof. Heller rozległy się gromkie i długie brawa.
– Jestem poruszony tak ogromnym audytorium. Cieszę się, że temat, który przygotowałem interesuje tak wielu ludzi w tak różnym wieku – rozpoczął Gość WSIiZ.
– Poruszymy dziś temat dobra i zła. Zacznę od początku. A co było na początku? Na początku było wielkie pole możliwości. Trzeba było jednak zawęzić to pole możliwości do tego, co miało szansę się urzeczywistnić. Ponieważ zawężenie możliwości nazywa się informacją, została ona zakodowana w strukturze tego, „co było na początku” – rozpoczął intrygująco swoje rozważania ks. prof. Heller. Wyjaśnił następnie, że wszechświat zaczął się rozwijać zgodnie z prawami fizyki. Wzrastała m.in. entropia. Prawo jej wzrostu prowadzi do rozpadu struktur, które można określić złem fizycznym.
– Wynika z tego, że nawet najtrwalsze struktury muszą w końcu ulec statystycznemu bałaganowi. Zło fizyczne: śmierć, cierpienie, rozkład znajdują swoje uzasadnienie w strukturze wszechświata. Są ceną za to, że życie jest w ogóle możliwe – wyjaśnił ks. prof. Heller.
Ale jak argumentował dalej istnieje także zło moralne: gdy człowiek wykorzystuje zło fizyczne, by zniszczyć drugiego człowieka. Zło moralne pojawiło się w historii Wszechświata dopiero wtedy, gdy zaistniała w nim istota rozumna, zdolna do wybierania pomiędzy dobrem a złem. Przedtem mogło istnieć zło fizyczne, ale wszechświat był moralnie niewinny. Istnienia zła moralnego nie da się uzasadnić przez odwołanie się do praw fizyki. Zło moralne wykracza poza fizykę.
Następnie ks. prof. Michał Heller odniósł się do słynnego pytania niemieckiego filozofa Gottfrieda Wilhelma Leibniza, zadanego na kartach książki „On the Ultimate Origination of Things” – „Dlaczego istnieje raczej coś niż nic?’. Ks. prof. Michał Heller dowiódł, że jest jedna, zaskakująca swoimi perspektywami odpowiedź na to pytanie. Sięga ona poglądów Platona: istnieje COŚ, bo to jest DOBRE.
– Wyjaśnienie takie nie jest zjawiskiem odosobnionym w historii filozofii. Wystarczy przypomnieć sobie, że jedną z naczelnych tez filozofii Tomasza z Akwinu było twierdzenie, iż „dobro i byt są zamienne”. W tej filozoficznej perspektywie odpowiedź na pytanie Leibniza przez odwołanie się do Dobra należy rozumieć w sensie sprzężenia: Dobro jest źródłem Istnienia, a Istnienie sprawia, że Dobro jest – wyjaśnił ks. prof. Michał Heller.
Wykładowca dowodził, że jeżeli Dobro jest usprawiedliwieniem istnienia, to Dobro jest także usprawiedliwieniem racjonalności, bo wszystko, co istnieje, jest nieubłaganie racjonalne. A zatem zło jest irracjonalne, czyli nie da się go racjonalnie usprawiedliwić. Jest wynikiem irracjonalnej, ale wolnej, wolnej także do irracjonalności decyzji człowieka.
– Ten wyłom w racjonalności jest tolerowany, bo widocznie wszechświat ze złem i wolnością jest lepszy niż wszechświat bez zła i bez wolności. W tym sensie Dobro ma wymiary kosmiczne – tłumaczył ks. prof. Michał Heller.
– Problem dobra i zła jest jednak również problemem osobistym. Rozwiązuje się go nie budowaniem teorii naukowych, ale życiem. Dobro nie przemija, lecz narasta – zakończył swoje rozważania gość Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.
Ks. prof. Michał Heller to uczony, kosmolog, filozof i teolog, który w matematycznych równaniach teorii naukowych potrafi dostrzec dzieła sztuki, a wielkich fizyków uważa za genialnych artystów. Sam w swoich licznych książkach i artykułach naukowych z powodzeniem odnajduje się w obu rolach: naukowca-artysty i pisarza-uczonego. Jest laureatem prestiżowej Nagrody Templetona (2008), odznaczonym Orderem Orła Białego (2014), wykładowcą wielu prestiżowych uniwersytetów amerykańskich i angielskich, jednym z największych Autorytetów moralnych, fundatorem i dyrektorem Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych, powszechnie szanowanym i uznanym w całym świecie nauki.
Twórczość księdza profesora Hellera od wielu lat fascynuje i intryguje. Jego dorobek naukowy i działalność publicystyczna są nie tylko najlepszym dowodem na to, że nauka i religia wcale nie muszą się wykluczać, ani ze sobą konkurować. Potwierdzają również, że wybitny fizyk i matematyk może być wielkim artystą.
Partnerem głównym wydarzenia było Województwo Podkarpackie.
Podczas wykładu była możliwość nabycia książek Wydawnictwa Copernicus Center Press, którego współzałożycielem jest Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania oraz Fundacja Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych. Są wśród nich takie bestsellery, jak „Filozofia Kosmologii” i „Granice nauki” ks. prof. Michała Hellera, „Filozofia ekonomii” dra Marcina Gorazdy, "Game Theory in Jurisprudence" Wojcjecha Załuskiego czy „Świat matematyki i jej materialnych cieni” biskupa prof. Józefa Życińskiego.
Zobacz film z wykładu otwartego Księdza Profesora Michała Hellera
Zobacz zdjęcia z wykładu otwartego Księdza Profesora Michała Hellera
Zobacz fotoreportaż z wykładu otwartego Księdza Profesora studentki WSIiZ, Gabrieli Piechnik w radioeter.fm
Zobacz, co na ten temat ukazało się w mediach:
gazeta.pl
rzeszow-news.pl
resinet.pl
hej.rzeszow.pl
radiovia.com.pl
tvp.pl/rzeszow
mmrzeszow.pl
pressja.wsiz.pl
radioeter.fm
