W jaki sposób respektować prawa człowieka? Co warto wiedzieć o Unii Europejskiej? Jak ważna jest rola pokojowej transformacji? Odpowiedzi na te pytania poznali młodzi Białorusini uczestniczący w Programie Stypendialnym im. K. Kalinowskiego, którzy wzięli udział w zajęciach na temat wolności oraz praworządności. Wykład został poprowadzony przez Dominika Łazarza z zespołu EUROPE DIRECT Rzeszów.

Program Stypendialny im. K. Kalinowskiego to największy w Europie program pomocowy dla młodych Białorusinów nie mogących studiować w swoim kraju ze względu na sytuację polityczną. Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania od połowy stycznia br. realizuje dla białoruskiej młodzieży intensywny kurs językowy, dzięki któremu będą oni mogli rozpocząć na polskich uczelniach studia w języku polskim już od roku akademickiego 2021/2022.

Dlaczego WSIiZ podjął współpracę w ramach Program Stypendialnego?

Projekt został nam powierzony przez Uniwersytet Warszawski. Jest to wynik starań Centrum Kultury i Języka Polskiego działającego przy Centrum Języków Obcych WSIiZ, wielu rozmów i  uznania naszej uczelni za godnego partnera do podjęcia współpracy w tak dużym i ważnym przedsięwzięciu. W ramach współpracy powierzono nam dwie grupy słuchaczy, łącznie 30 osób. Uczestnicy aktywnie biorą udział w zajęciach, które odbywają się codziennie. Większość wykładów, ze względu na sytuację pandemiczną, a także specyficzną sytuację niektórych studentów, odbywa się on-line. Część zajęć udało się nam jednak poprowadzić także w formie tradycyjnej. Dodam, iż osoby przystępujące do ww. programu to młodzi ludzie, którym ze względu na represje w ojczystym kraju rząd polski postanowił udzielić pomocy. Części z nich udało się dostać do Polski, ale w grupach są też osoby, które z różnych względów musiały pozostać na Białorusi – mówi Iwona Myśliwiec, wykładowca akademicki i filolog z Centrum Języków Obcych WSIiZ.

Jak Białorusini postrzegają udział w programie stypendialnym?

Nie mogę studiować w swoim kraju, a potrzebuję mieć wyższe wykształcenie, by brać udział w zachodzących na Białorusi zmianach. Muszę patrzeć w przyszłość, dlatego zdecydowałam, że będę studiować w Polsce, by później zostać dobrym specjalistą w swoim kraju. Na Białorusi studiowałam komunikację społeczną, ale nie mogę kontynuować tych studiów, ponieważ z powodów politycznych zostałam zwolniona z uczelni. Zdecydowanie mogę powiedzieć, że w trakcie kursu językowego w Polsce wiele się nauczyłam. Spotkałam wielu interesujących i inspirujących ludzi. W trakcie zajęć spotkałam się z kulturą polską oraz zrozumiałam, że kultura polska jest bardzo bliska tej naszej, białoruskiej – opowiada dwudziestoletnia Karolina.  

Dla mnie w języku polskim najtrudniejsze są liczebniki, ponieważ są trochę nielogiczne – dodaje Stefan, który przybył do Polski z zamiarem zdobycia wyższego wykształcenia. Na Białorusi nie mam możliwości studiowania – brałem udział w protestach i w rezultacie otrzymałem sprawę kryminalną, a w związku z tym musiałem przeprowadzić się do Polski. Moim zdaniem mamy wiele wspólnego z polską społecznością: Polska jest teraz jak Białoruś za 20 lat. Ten kurs oceniam jako bardzo dobry, uczyłem się języka polskiego w Krakowie, ale dziękuję Bogu, że jestem tu – w Rzeszowie. Mamy tu bardzo dobrych nauczycieli i każdy z nich ma dobry sposób, aby nas uczyć, niezależnie od naszego poziomu początkowego. 

Dlaczego należy rozmawiać o prawach człowieka w kontekście Białorusi? 

Poszanowanie praw człowieka i ochrona jednostki, a także praworządność, to dziś podstawowe zasady większości wysokorozwiniętych krajów świata, to też kluczowe elementy funkcjonowania Unii Europejskiej. Dzisiejsza Białoruś to państwo de facto autorytarne, rządzone przez satrapę i jego akolitów. W tym państwie demokratyczna opozycja oraz większość społeczeństwa nie ma praktycznie prawa sprzeciwu wobec władzy. Zajęcia z młodymi białoruskimi aktywistami były ciekawym doświadczeniem. Rozmawialiśmy na nich o prawach człowieka, o działaniach UE na rzecz Białorusi oraz o tym jak wspierać dążenia Białorusinów do przywrócenia demokracji, wolności, a w długiej perspektywie nawet do przystąpienia do UE – wyjaśnia Dominik Łazarz z EUROPE DIRECT Rzeszów.

Kurs języka polskiego dla białoruskiej młodzieży prowadzony we WSIiZ w ramach Programu Stypendialnego im. K. Kalinowskiego potrwa do lipca.