„Wigilia po polsku” w międzynarodowym gronie WSIiZ

Oprócz tradycyjnych potraw oraz pięknych kolęd w wykonaniu Katarzyny Osóbki – Opoń, przedstawione były również prezentacje tradycji świątecznych z Polski, Kazachstanu, USA i Ukrainy. Taka dyskusja w bardzo luźny i „rodzinny” sposób z pewnością stworzyła atmosferę otwartości, międzynarodowości oraz przedświątecznego nastroju. Warto zaznaczyć, że na wydarzenie zostali zaproszeni również przedstawiciele Samorządu Studenckiego Politechniki Rzeszowskiej oraz Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Ponad 120 osób, w tym wykładowcy i pracownicy administracyjni WSIiZ, było zachwyconych szczerą i czasami zabawną prezentacją o polskich tradycjach świątecznych, zaprezentowaną przez Patryka Tautera i Aleksandrę Sagatowską. Wymienili oni podstawowe elementy polskiego Bożego Narodzenia – znane nam, jednak dalej czasami tajemnicze dla obcokrajowców. Choinka, pierwsza gwiazda, modlitwa, opłatek i wymiana życzeniami oraz spędzenie czasu z rodziną – są to pierwsze rzeczy, które kojarzą się z 25 grudnia i Polską. Jednak jak przyznał się Patryk, najprzyjemniejszym dla niego momentem jest konsumpcja świątecznych potraw-zwłaszcza tych typowych dla Polski: barszcz, pierogi, groch z kapustą, bigos, krokiety i makowiec.

Następnie głos zabrała studentka z Kazachstanu, Diana Sabitova. Jak się okazuje, to święto nie jest obchodzone w jej kraju, jednak pod wpływem kultury zachodniej, wzmacnia się rola Nowego Roku jako najważniejszego dnia zimy. Najważniejszym bohaterem tego dnia jest Dziadek Mróz, a główną atrakcją staje się największa choinka w mieście lub na wsi. Kiedy cała rodzina siada do wspólnej biesiady przy stole, żeby zjeść tradycyjne potrawy, złożyć sobie życzenia, wymienić się prezentami, zawsze oglądane są świąteczne programy i filmy w telewizji. Jednak o północy, każdy kanał pokazuje najważniejszy „program” – noworoczne przemówienie prezydenta Kazachstanu.

Mieczysław Moneta przedstawił z kolei główną „chorobę” obywateli USA – ciągłe przygotowania do świąt Bożego Narodzenia. „Christmas Time” w Stanach Zjednoczonych nie jest związane z religią, przez co jest to typowo „komercyjne” święto. Czasami Amerykanie zaczynają przygotowywać się do Bożego Narodzenia już miesiąc wcześniej. Jego zdaniem, jest to przesada np. wtedy, kiedy zaczyna się pewna rywalizacja o to, kto ma np. najwięcej oświetlenia świątecznego przy swoim domu, itp.

Jak twierdzi Mitch, porównując z Polską, w Stanach wybór tradycyjnego jedzenia jest nudny – to tylko indyk, dżem i pierniki w kształcie choinek itd. Jak wiemy, ze wszystkich świątecznych amerykańskich filmów, zostawia się mleko i pierniki dla Świętego Mikołaja, aby mógł on odpocząć podczas swojej misji – bo przecież zostawianie prezentów dla każdej rodziny pod choinką lub w świątecznych skarpetkach na kominku wymaga dużo sił.

Następnie Anastasiia Meretin z Ukrainy zaprezentowała swoje tradycje, charakterystyczne dla Bożego Narodzenia, które obchodzi się w jej kraju 7 stycznia. Jest to typowo rodzinne święto, podobne do polskiego – z gwiazdką, jedzeniem i pustym talerzem dla nieoczekiwanego gościa. Bardzo ważną rolę na świątecznym stole zajmuje kutia. Każda gospodyni ma swój przepis, który również różni się według tego, z jakiej części Ukrainy ona pochodzi. Dodatkową rozrywką są koliadki (kolędy). Dzieci zbierają się w grupy, ubierają się w tradycyjne ubrania i chodzą od drzwi do drzwi z prośbą o możliwość zaśpiewania, za co otrzymują drobne pieniądze i słodycze. Najbardziej znana ukraińska koliadka to „Shchedryk”, w angielskim tłumaczeniu „Carol of the Bells”.

Pomimo różnic w kalendarzu i sposobie celebrowania rozmaitych świąt, wszyscy młodzi studenci, bez względu na to, skąd pochodzą, podkreślali jedno – najważniejsze jest przy takich okazjach spotkanie w gronie rodzinnym, możliwość spędzenia czasu wspólnie, bez pośpiechu, w cieple życzeń i rozmów, jakie prowadzi się właśnie w takich specjalnych momentach. 

W ten szczególny czas pragniemy pokazać studentom obcokrajowcom, jak ważny jest to dla Polaków moment w roku i jednocześnie chcemy sprawić, by tu u nas mogli chociaż przez chwilę poczuć niezwykłą atmosferę Świąt, myślę, że w tym roku z pewnością się to udało –  podsumowuje dr Zofia Sawicka z Instytutu Badań nad Cywilizacjami.

Za pomoc w organizacji również dziękujemy Instytutowi Badań nad Cywilizacjami, Samorządowi Studenckiemu WSIiZ, Sekcji Wsparcia Studentów Międzynarodowych, Students Center on European Union Research ‘EU Club’. Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie oraz Podkarpackiemu Urzędowi Wojewódzkiemu.

fot. Kinga Iwanów i Gabriela Kania