Denis Edwards „Bóg ewolucji. Teologia trynitarna”
Czy w świecie, w którym rządzą darwinowskie prawa przypadku i konieczności jest miejsce na Bożą mądrość i miłość? Dlaczego miłosierny Bóg rządzi przyrodą za pomocą bezdusznych praw doboru naturalnego? Co akceptacja teorii ewolucji – której wymaga od nas intelektualna uczciwość – powinna zmienić w teologii? Jak w świetle ewolucji rozumieć grzech pierworodny i zbawczą misję Chrystusa?
Książka nie jest jedynie kolejną z wielu prób zderzenia biblijnej historii o stworzeniu świata z naturalną historią życia na Ziemi, której odczytywanie zapoczątkował Karol Darwin. Denis Edwards idzie krok dalej: zastanawia się, jak ewolucyjny światopogląd, który narzuca nam współczesna nauka, wpływa na nasze myślenie o Trójcy Świętej, dziele stworzenia, odkupienia i uświęcenia. Dowiedz się więcej
Gregory Hickok „Mit neuronów lustrzanych”
Zasadnicza rewizja jednej z najbardziej dalekosiężnych teorii we współczesnej neuronauce i psychologii.
Gregory Hickok, prezentując bardzo szeroką perspektywę psychologii i neuronauki, rewiduje jedną z najbardziej wpływowych teorii współczesnej psychologii – teorię rozumienia działania poprzez neurony lustrzane. Stosując konsekwentne wnioskowanie, trafnie wskazuje słabości prowadzonych badań jak i ich (nad) interpretacje.
Barwne przykłady i analogie sprawiają, że ze zrozumieniem nawet stosunkowo złożonych kwestii nie będą mieli kłopotów nawet ci, którzy nie uważają się za ekspertów w dziedzinie psychologii. Zyskają za to okazję do poszerzenia swojej wiedzy nie tylko na temat neuronów lustrzanych, ale również szeroko rozumianej psychologii i neuronauki. Dowiedz się więcej
Bartosz Brożek „Myślenie. Podręcznik użytkownika”
Ewolucja wyposażyła nas w potężne narzędzie – umiejętność myślenia – dzięki któremu wyrywamy naturze jej tajemnice i zmieniamy świat wokół siebie. Czym jednak jest myślenie? Czy zdolni do niego są tylko ludzie? Jaka jest architektura naszych umysłów? Czy wyobraźnię, pozwalającą nam tworzyć fikcyjne światy, należy przeciwstawiać zdolności do budowania teorii podlegających prawom logiki? Czy myślenie można zamknąć w katalog reguł, którymi powinniśmy się kierować w naszych wysiłkach poznawczych?
W swej książce Bartosz Brożek próbuje odpowiedzieć na te pytania, posiłkując się zarówno argumentacją filozoficzną, jak i ustaleniami współczesnych nauk kognitywnych, teorii ewolucji i psychologii. Autor przekonuje, że myślenie jest ciągłą grą między konstruowaniem teorii i umysłowym symulowaniem zdarzeń. Myślenie, które chce skutecznie stawiać czoło problemom, musi się karmić zarówno abstrakcją, jak i konkretem. Dowiedz się więcej
Kitty Ferguson „Ogień w równaniach. Nauka, religia i poszukiwanie Boga”
Ogień w równaniach to fascynująca opowieść o odkryciach naukowych i o tym, jak wpływają one na nasze poglądy i przekonania. Autorka zabiera nas w podróż po świecie nowych teorii w fizyce kwantowej i kosmologii, które dotykają takich kwestii jak istota czasu, Wielki Wybuch, prawa przyrody, teoria chaosu, czarne dziury, zasada nieoznaczoności Heisenberga, fizyka cząstek i rola Boga we wszystkich tych równaniach.
Choć Kitty Ferguson nie proponuje ostatecznych odpowiedzi, prowadzi czytelnika przez świat paradoksów i nieprawdopodobieństwa, tłumacząc, jak można wierzyć jednocześnie w zdeterminowany Wszechświat i w leżącą u podstaw ludzkiego zachowania wolną wolę. Autorka stwierdza ostatecznie, że to, co wiemy o nauce, nie sprawia, że Bóg staje się czymś nieuniknionym, ale też nie wyklucza jego istnienia. Dowiedz się więcej
Daniel C. Dennett „Świadomość”
Wielu współczesnych myślicieli powiela błędne przekonania naszych przodków sądząc, że odpowiedzi na te pytania są tajemnicą, której odkrycie nie jest ludziom pisane. Jednak dzięki przenikliwości talentowi Daniela C. Dennetta możemy się przekonać, że nawet najgłębsze zakątki naszego umysłu nie muszą pozostawać zagadką.
Autor wykorzystuje swoją zdumiewającą wiedzę z zakresu filozofii, psychologii, neurobiologii i sztucznej inteligencji, przedstawia Teorię Wielokrotnych Szkiców, która skrupulatnie wyjaśnia działanie świadomości i znakomicie tłumaczy dlaczego mózg czasem płata nam figle. W błyskotliwy i dowcipny sposób pokazuje, że umysł jest całkowicie zakorzeniony w mózgu, a do swojego zagadkowego dotychczas funkcjonowania nie potrzebuje już żadnej tajemnicy. Dowiedz się więcej
Michał Heller „Czy fizyka jest nauką humanistyczną?”
Wśród fizyków krąży powiedzenie, że wszystkie nauki dzielą się na fizykę i zbieranie znaczków. Czy jest to przejaw ich megalomanii, czy tylko nieco żartobliwe wyrażenie przekonania, ze fizyka jest nauką podstawową?
Zarówno wśród „zwykłych” ludzi, jak i naukowców dominuje przeciwstawianie nauk ścisłych naukom humanistycznym. Czasem czyni się to wywyższając ścisłość nauk ścisłych, czasem wskazując na ich ograniczenia, niemożność uchwycenia prawdziwej, żywej złożoności, której nie mogą uchwycić struktury formalne. Tymczasem to przeciwstawienie nie jest absolutne: u źródeł podstawowych pojęć matematyki i fizyki leżą doświadczenia potoczne, odniesienia do człowieczej perspektywy postrzegania świata, próby jego spontanicznego modelowania, sądy wartościujące – jednym słowem takie zachowania, które można znaleźć również u podstaw nauk humanistycznych. Dowiedz się więcej
John Barrow „Książka o niczym”
John D. Barrow, brytyjski kosmolog, laureat Nagrody Templetona, tym razem poświęcił się Niczemu.
Błyskotliwa, napisana z humorem i erudycją książka prowadzi czytelnika od religijnych i poetyckich rozważań nad naturą nicości i przemijania, przez zmagania Babilończyków i Majów z zerem matematycznym, aż po najnowsze odkrycia naukowe na temat próżni kwantowej.
Barrow szczegółowo opisuje przygodę Ludzkości z zerem, nicością i próżnią, komentując przy tym starożytne teksty i źródła archeologiczne, rozprawy teologiczne, notatki z eksperymentów oraz anegdoty i wiersze.
Książka o Niczym pokazuje, że Nic stanowi węzłowe zagadnienie w historii idei. Każda rewolucja w naszym myśleniu o świecie przynosi też odmienne spojrzenie na Nic w jego rozmaitych przejawach. W ostatnich rozdziałach Barrow szczegółowo opisuje rolę, jaką we współczesnej nauce odgrywa próżnia, która w XX wieku stała się jednym z najważniejszych pojęć kosmologii i teorii kwantowej. Dowiedz się więcej
Temple Grandin, Richard Panek „Mózg autystyczny. Podróż w głąb niezwykłych umysłów”
Fascynująca podróż do wnętrza autystycznego umysłu wiedzie przez rozmaite struktury mózgowe, geny oraz codzienne doświadczenia osób autystycznych i ich opiekunów. Temple Grandin, sama będąca osobą autystyczną, pokazuje, że kluczem do zrozumienia autyzmu są zmysły, których odmienne funkcjonowanie warunkuje sposób doświadczania świata. Przygląda się różnym typom myślenia, których właściwe wykorzystanie może prowadzić do zdumiewających rezultatów.
Książka uczy osoby autystyczne, ich rodziny, lekarzy i terapeutów, jak rozpoznać i wykorzystać potencjał drzemiący w mózgu autystycznym, a pozostałym czytelnikom pozwala lepiej zrozumieć funkcjonowanie umysłu i działanie mózgu w ogóle. Dowiedz się więcej
Tadeusz Pabjan „Niedomknięty bilans wszechświata”
Z czego składa się wszechświat? Jeszcze nie tak dawno fizycy sądzili, że dobrze znają odpowiedź na to pytanie, i że potrafią dokładnie zidentyfikować wszystkie obiekty, które dają swój wkład do całkowitej masy wszechświata. Problem pojawił się wtedy, gdy obserwacje astronomiczne dostarczyły dowodów na obecność znacznych ilości dodatkowej, niewidocznej materii i na przyspieszenie ekspansji wszechświata rozpychanego tajemniczą energią, która jest równoważna masie. Po przeprowadzeniu wstępnych oszacowań okazało się, że wszystkie znane do tej pory postaci materii to tylko wierzchołek gigantycznej góry lodowej. Co znajduje się pod powierzchnią wody? Odpowiedź na to pytanie zawarta jest na kartach tej książki. Dowiedz się więcej
Łukasz Lamża „Przekrój przez Wszechświat”
Bogato ilustrowana książka prowadzi czytelnika krok po kroku poprzez skale przestrzenne Wszechświata: od najpotężniejszych struktur kosmicznych, przez świat galaktyk, gwiazd, planet, skał, roślin, mrówek, bakterii, struktur komórkowych, związków chemicznych i atomów, aż po pojedyncze cząstki elementarne. Kolejne rozdziały opisują fascynujący świat śpiewów ziemskiej magnetosfery, wielkich kosmicznych eksplozji i mikroskopijnych soczewek mrówczego oka, a towarzyszący tym opisom komentarz dotyka takich kwestii, jak miejsce człowieka we Wszechświecie, istota nauki i granice naszego poznania oraz piękno, jedność i harmonia Natury we wszystkich jej skalach. Dowiedz się więcej
Tadeusz Pabjan „Anatomia konfliktu. Między nowym ateizmem a teologią nauki”
Skąd bierze się przekonanie o nieuniknionym konflikcie pomiędzy nauką i wiarą? Czy ateizm jest logiczną konsekwencją teorii ewolucji? Co to znaczy, że nauki przyrodnicze rzucają nowe światło na teologiczną prawdę o stworzeniu i działaniu Boga w stworzonym świecie?
Poszukując odpowiedzi na te pytania Autor omawia szereg powiązanych ze sobą zagadnień z pogranicza
teologii i nauk empirycznych, które dają wiarygodny obraz tego, jak układają się obecnie relacje pomiędzy tymi dziedzinami, i które pozwalają dostrzec przyczyny konfliktu pomiędzy nauką i wiarą, i realnie ocenić to, czy istnieje możliwość jego przezwyciężenia. Swoją uwagę poświęca przede wszystkim teorii ewolucji – podkreśla konieczność odróżnienia tej teorii od jej filozoficznych (zarówno materialistycznych jak i teistycznych) interpretacji, i zaznacza, że nie ma żadnych podstaw do przeciwstawiania tej teorii teologicznej prawdzie o stworzeniu świata przez Boga, i dopatrywania się w niej jakiegokolwiek zagrożenia dla tej prawdy. Opowiada się za słusznością kreacjonizmu ewolucyjnego, zgodnie z którym Stwórca powołuje Wszechświat do istnienia i nieustannie w nim działa za pośrednictwem praw przyrody, które powodują nieustanny rozwój wszechświata i umożliwiają ewolucję życia. Dowiedz się więcej
Robin Dunbar „Anatomia miłości i zdrady. Co nauka mówi o namiętnościach człowieka?”
Zakochanie to jedna z najdziwniejszych rzeczy, jakie mogą nam się przydarzyć. Całujemy się zapominając o otaczającym świecie, szukając partnerów wybieramy tych obdarzonych poczuciem humoru i próbujemy, choć nie zawsze skutecznie, być monogamiczni. Dlaczego tak się dzieje?
Robin Dunbar, antropolog i psycholog ewolucyjny, przygląda się fenomenom zakochania, miłości i zdrady. Opierając się na najnowszych, eksperymentalnych badaniach naukowych odkrywa w jakim stopniu nasze ewolucyjne zaprogramowanie wpływa na to jak się zachowujemy, mierzy się ze wszystkimi aspektami relacji romantycznych.
Anatomia miłości i zdrady to fascynująca, pouczająca i dowcipna lektura dla każdego, kto kiedykolwiek zastanawiał się, dlaczego się zakochujemy i co u licha dzieje się z nami, gdy to robimy. Dowiedz się więcej
Frans de Waal „Bystre zwierzę. Czy jesteśmy dość mądrzy, aby zrozumieć mądrość zwierząt?”
Frans de Waal, holenderski prymatolog i badacz zachowania zwierząt, broni przekonania, że niektóre zachowania zwierząt wcale nie różnią się od zachowań ludzkich. Szympansy całują się na przywitanie, z tego samego powodu, dla którego robią to ludzie. Możemy rozsądnie oczekiwać, że zwierzęta chcą, dążą ku czemuś, bawią się, niepokoją, współczują i czują smutek.
Książka de Waala to pełen pasji, napisany żywym, a miejscami wręcz dosadnym językiem manifest "nowego antropomorfizmu" – programu rzetelnego, naukowego zmierzenia się z faktem, że jesteśmy nie tyle podobni do zwierząt, ale w ścisłym sensie po prostu nimi jesteśmy. Z drugiej strony każdy gatunek jest jednak inny i w kontakcie ze słoniem, foką, psem czy lemurem musimy użyć wszelkiej naszej domyślności i empatii, aby "wejść w ich świat" i dostrzec inteligencję i spryt tych istot. Czy jednak sami jesteśmy na to wystarczająco sprytni? Dowiedz się więcej
Michał Heller „Filozofia nauki”
Nauka jest wspaniałym osiągnięciem ludzkości. Jak każdy wynalazek może być
jednak niewłaściwie stosowana, zwłaszcza jeżeli nie do końca wiadomo do czego służy i jak działa. Elementarna wiedza o nauce, jej metodzie, strukturze, ambicjach, możliwościach i ograniczeniach, wydaje się być czymś nieodzownym dla współczesnego, wykształconego człowieka.
Książka Filozofia nauki zrodziła się przede wszystkim z wieloletniej praktyki dydaktycznej ks. prof. Michała Hellera, który prowadził wykłady dla kilku pokoleń studentów, oraz jego doświadczeń na polu popularyzacji nauki. Oba te obszary działalności wiążą się z koniecznością usuwania fałszywych uprzedzeń oraz prostowania najczęstszych błędnych poglądów i teorii.
Książka od lat jest nieocenioną pomocą dydaktyczną dla studentów i pasjonatów filozofii oraz nauk przyrodniczych, czego odzwierciedleniem jest jej niniejsze, trzecie wydanie. Dowiedz się więcej
Stanisław Wszołek „Racjonalność wiary”
I cóż po obronie rozumności wiary? Przecież wszyscy wiedzą, że wiara z definicji jest irracjonalna.
Stanisław Wszołek polemizuje z tym poglądem i podejmuje próbę spojrzenia na relacje rozumu i wiary z różnych filozoficznych punktów widzenia. Wbrew utrwalonemu schematowi, który przeciwstawia rozum wierze, autor przekonuje, że wiara, czymkolwiek jest, jest także użyciem rozumu, zaś rozum jest u swych korzeni wierzący.
Stanisław Wszołek przedstawił intrygujące, nowoczesne i nieobrazoburcze dzieło, w którym zadaje wiele głębokich i ważnych dla współczesnej filozofii, kultury i humanistyki pytań oraz porusza wiele rokujących naukowo wątków. Tekst jest ciekawy i dowcipny. Klarowność przekazu jest jego silną stroną.
Daniel C. Dennett „Dźwignie wyobraźni i inne narzędzia do myślenia”
Myślenie jest trudne. Myślenie o niektórych problemach jest tak trudne, że może rozboleć Cię głowa od samego myślenia o myśleniu o nich!
Książka ta stanowi kolekcję moich ulubionych narzędzi do myślenia. Nie będę ich tylko opisywał; zamierzam się nimi posłużyć, aby łagodnie przeprowadzić twój umysł przez trudne terytorium aż do dość radykalnych koncepcji znaczenia, umysłu i wolnej woli. Zaczniemy od narzędzi prostych i uniwersalnych, mających zastosowanie do wszystkich rodzajów zagadnień. Niektóre z nich są znajome, ale inne nie były wcześniej często dyskutowane. Następnie pokażę Ci pewne narzędzia, które rzeczywiście są przeznaczone do zadań specjalnych, zaprojektowane tak, aby rozsadzić tę czy inną specyficzną i uwodzicielską ideę, oczyszczając drogę przed powrotem z głębokich kolein, które wciąż ograniczają i wprawiają w zakłopotanie ekspertów.
Napotkamy i rozmontujemy również różne złe narzędzia do myślenia, nic nie warte przyrządy do perswazji, które mogą Cię zaprowadzić na manowce, jeśli nie będziesz ostrożny.
Niezależnie od tego, czy spokojnie dotrzesz, czy też nie, do proponowanego przeze mnie miejsca przeznaczenia – i czy postanowisz pozostać tam ze mną – podróż ta zaopatrzy Cię w nowe sposoby myślenia o omawianych zagadnieniach i myślenia o myśleniu
Ian Stewart „Liczby natury. Nierealna rzeczywistość matematycznej wyobraźni”
Każdej nocy gwiazdy zataczają na niebie okręgi, pory roku następują cyklicznie po sobie, a płatki śniegu nie są nigdy identyczne, ale wszystkie mają symetrię sześciokątną. Żyjemy we wszechświecie wzorów. Każdy z wzorów przyrody jest zagadką, prawie zawsze głęboką. Matematyka jest świetna w rozwiązywaniu zagadek.
Zamierzam zabrać was na zwiedzanie matematycznego wszechświata. Chcę spróbować wyposażyć was w matematyczne oczy. A robiąc to, uczynię wszystko co w mej mocy, aby zarazem zmienić sposób, w jaki postrzegacie wasz własny świat.
