W najnowszym numerze czasopisma „Futures” ukazał się artykuł współautorstwa dr Konrada Szocika z Katedry Nauk Społecznych WSIiZ. Tematem tekstu są wybrane zagadnienia i wyzwania dotyczące tzw. czynnika ludzkiego, które mogą wystąpić w trakcie przyszłej załogowej misji kosmicznej, a przede wszystkim kolonizacji Marsa. Pozostali autorzy opracowania to: Margaret Boone Rappaport z Human Sentience Project, Christopher Corball i Chris Impey z Arizona University, Mark Shelhamer z Johns Hopkins University i  Martin Braddock z Sherwood Observatory.

W artykule autorzy przeprowadzają kilka eksperymentów myślowych, które są interdyscyplinarne, ale posiadają silny komponent etyczny i odnoszą się do problematyki społecznej i kulturowej. W punkcie wyjścia zakładają, że rozwój kolonii w kosmosie będzie przebiegał według reguł właściwych ewolucji biologicznej i kulturowej, ale zmodyfikowanej o konieczność dostosowania się do warunków nowego środowiska. Analizując wybrane wyzwania, autorzy dokonują ekstrapolacji z dotychczasowej historii człowieka na Ziemi.

Naukowcy rozważają także problematykę właściwą etyce środowiskowej, która jest odmienna w przypadku Marsa niezamieszkanego bądź zamieszkanego przez formy żywe. W przypadku wariantu zamieszkanego Marsa, proponowana strategia zakłada sklasyfikowanie form żywych, analizę potencjalnego ryzyka dla kolonistów, rozpoznanie potrzeb i specyfiki organizmów żyjących na Marsie oraz określenie możliwości koegzystencji ludzi z tymi organizmami. Jeżeli Mars okaże się niezamieszkany przez żadne formy żywe, promowana strategia działania obejmuje udowodnienie braku zamieszkania przez organizmy żywe, ustalenie tego, czy życie kiedykolwiek istniało oraz określenie warunków umożliwiających życie na Marsie. W odniesieniu do niezamieszkanego Marsa autorzy argumentują, że nie posiada on wartości sam w sobie – wartość taką przypisują tylko odczuwającym formom życia („sentient”). Wartość Marsa niezamieszkanego zależy od wartości subiektywnie przypisanej mu przez człowieka, który kierować się będzie realizacją dwóch celów: stworzeniem bazy/kolonii oraz zapewnieniem zwrotu kosztów inwestycji poprzez dostarczenie surowców lub innych efektów misji na Ziemię.

Artykuł można przeczytać TUTAJ.